“Nếu không có giáo dục, tương lai của cả một thế hệ trẻ em và thanh thiếu niên di cư và tị nạn sẽ bị đe dọa”.

Nhân Ngày Di cư Quốc tế 2024, Caritas Internationalis nhấn mạnh tầm quan trọng của giáo dục đối với những người di cư nhằm phát triển tiềm năng con người và thúc đẩy sự hòa nhập và đóng góp toàn diện của họ cho xã hội. Vào
tháng 9 năm 2015, tại Hội nghị thượng đỉnh Phát triển bền vững của Liên hợp quốc tại New York, các Nguyên thủ quốc gia và Chính phủ trên thế giới đã thông qua Chương trình nghị sự 2030 với 17 Mục tiêu Phát triển bền vững, trong đó có Mục tiêu 4 , nhằm đảm bảo giáo dục chất lượng toàn diện và công bằng, đồng thời thúc đẩy các cơ hội học tập suốt đời cho tất cả mọi người , đặc biệt là những nhóm dân số dễ bị tổn thương nhất, bao gồm trẻ em nghèo, trẻ em sống ở vùng nông thôn, người khuyết tật, người bản địa và trẻ em di cư và tị nạn. Với Hiệp ước Toàn cầu về Di cư An toàn, Trật tự và Hợp pháp , các Quốc gia ký kết đã củng cố cam kết cung cấp quyền tiếp cận giáo dục toàn diện và công bằng cho trẻ em và thanh thiếu niên di cư và gần đây hơn, tại Diễn đàn Người tị nạn Toàn cầu lần thứ hai , ba cam kết của nhiều bên liên quan đã được đưa ra để cải thiện hỗ trợ cho giáo dục của trẻ em tị nạn.

Bất chấp những diễn biến tích cực này, vẫn còn một số lượng lớn trẻ em di cư và di dời vẫn không được đến trường. Nhiều trong số 35,5 triệu trẻ em đã di cư qua biên giới vào năm 2020 đã phải đối mặt với những trở ngại pháp lý hoặc thực tế để tiếp cận giáo dục và học tập, đặc biệt là những trẻ em không có giấy tờ hoặc không có người đi kèm. Số lượng trẻ em di dời có khả năng sẽ tăng mạnh trong 25 năm tới, vì biến đổi khí hậu được dự báo sẽ khiến 1,2 tỷ người có nguy cơ phải di dời trong nước và xuyên biên giới vào năm 2050. Trong số hơn 120 triệu người di dời trên toàn thế giới vào tháng 4 năm 2024, 14,8 triệu người đang trong độ tuổi đi học, trong đó ước tính 49% không được đến trường; 7,2 triệu trẻ em tị nạn đang bỏ lỡ cơ hội học tập. Tỷ lệ nhập học trung bình ở cấp trung học và đại học vẫn còn rất thấp. Trẻ em gái tụt hậu rất xa trong việc tiếp cận giáo dục, đặc biệt là nếu các em ở trong tình huống dễ bị tổn thương do di dời.

Tuy nhiên, việc tiếp cận các dịch vụ và giáo dục chất lượng là chìa khóa cho người di cư và người tị nạn nói chung, và đặc biệt là trẻ em, như Cao ủy Liên hợp quốc về người tị nạn, Filippo Grandi, thừa nhận trong Báo cáo giáo dục năm 2024 của UNHCR:
Giáo dục có thể cứu sống - bằng chứng rất rõ ràng. Giáo dục có liên quan đến khả năng mang thai ở tuổi vị thành niên và kết hôn sớm thấp hơn, giúp trẻ em gái có khả năng định hình số phận của chính mình. Đối với trẻ em trai, nhiều năm học hơn có nghĩa là ít có khả năng có hành vi nguy hiểm hơn và do đó ít bạo lực và nạn nhân hơn. Và đối với tất cả mọi người, giáo dục mở ra cánh cửa tiếp cận thị trường lao động tốt hơn và giúp người tị nạn kiếm sống và hỗ trợ gia đình. Rõ ràng, giáo dục có nghĩa là cuộc sống tốt đẹp hơn.

Cộng đồng quốc tế không thể bỏ qua thực tế là bản thân các gia đình di cư và tị nạn coi việc học của con cái họ - thường bị gián đoạn hoặc không có - là nhu cầu ưu tiên trong suốt hành trình di cư và trong các tình huống di dời. Các chính phủ quốc gia, tổ chức quốc tế và các cơ quan tài trợ có nghĩa vụ bảo vệ quyền được giáo dục, bất kể hoàn cảnh và tình trạng di cư của trẻ em và thanh thiếu niên có liên quan. Trẻ em phải được đến trường và học tập trong một môi trường an toàn và thân thiện với trẻ em. Những người trẻ tuổi phải có cơ hội phát triển hết tiềm năng của mình bằng cách hoàn thành chương trình giáo dục trung học và đại học, bao gồm thông qua học bổng hoặc các cơ sở học tập từ xa, thu hẹp khoảng cách kỹ thuật và kỹ thuật số, cho dù họ sống trong trại tị nạn và trại dành cho người di cư hay trong một thành phố.

Kể từ Hội nghị thượng đỉnh nhân đạo thế giới năm 2016, nhận thức về nhu cầu cấp thiết của nhân đạo là đảm bảo tiếp cận giáo dục ngay cả trong thời kỳ khủng hoảng đã tăng lên. Đảm bảo tính liên tục của giáo dục trong thời kỳ khủng hoảng là rất quan trọng để trẻ em và thanh thiếu niên phải di dời có thể theo đuổi các mục tiêu dài hạn hơn, nuôi dưỡng hy vọng cho tương lai và giảm tình trạng bỏ học suốt đời. Các cuộc khủng hoảng di dời ngày càng kéo dài và thường ảnh hưởng đến hầu hết thời gian trẻ em lớn lên, phát triển và chuẩn bị cho tuổi trưởng thành. Quyền được giáo dục chất lượng không chấm dứt khi đối mặt với tình trạng nghèo đói cùng cực, xung đột, tác động của biến đổi khí hậu, bạo lực và di dời.

“Cải thiện giáo dục cho những người di cư, tị nạn và những người phải di dời trong bối cảnh mong manh và chịu ảnh hưởng của khủng hoảng, đặc biệt là nơi bất bình đẳng và dễ bị tổn thương nhất, là nghĩa vụ đạo đức và là ưu tiên chiến lược. Bằng cách bảo vệ trẻ em và thanh thiếu niên và mang lại cho các em hy vọng về tương lai thông qua giáo dục chất lượng và các cơ hội học tập suốt đời, tất cả chúng ta đều góp phần xây dựng các xã hội hòa nhập, công bằng và hòa bình hơn”. [Ông Alistair Dutton, Tổng thư ký Caritas Internationalis].
Trên khắp thế giới, các tổ chức Caritas, mạng lưới di chuyển của con người và các tổ chức giáo dục công lập và Công giáo tham gia vào các chương trình học tập cho trẻ em, và tham gia vào các hành lang giáo dục và học bổng cũng như các dự án học tập từ xa cho học sinh di cư và tị nạn. Thông qua sự đồng hành hàng ngày này, họ trải nghiệm được sức mạnh của giáo dục chất lượng trong việc phá vỡ các chu kỳ dễ bị tổn thương và nghèo đói, tạo điều kiện cho sự di chuyển kinh tế xã hội hướng lên và thúc đẩy sự gắn kết xã hội và phát triển toàn diện của con người. Thanh thiếu niên di cư và tị nạn có tiềm năng to lớn để đóng góp cho xã hội và thúc đẩy sự thay đổi, nhưng họ cần sự hỗ trợ mạnh mẽ từ các bên liên quan trong khu vực công và tư nhân, cũng như cộng đồng quốc tế, để có thể tiếp cận trường học và trường đại học, các công cụ giáo dục, thiết bị kỹ thuật số, tư vấn tâm lý xã hội, nhà ở đầy đủ và cơ sở học ngôn ngữ, cũng như bằng cấp của họ được công nhận tại quốc gia sở tại.

Chúng ta không thể quên rằng phần lớn người di cư và người tị nạn được tiếp nhận tại các quốc gia ở Nam Bán cầu vốn đang phải vật lộn với hệ thống giáo dục quá tải và nợ công quốc tế. Việc hợp tác với cộng đồng quốc tế để xóa nợ và cân nhắc hoán đổi nợ lấy giáo dục để chuyển một phần nghĩa vụ nợ nước ngoài thành đầu tư vào hệ thống giáo dục quốc gia của các quốc gia nghèo mắc nợ có thể giải phóng nguồn lực cho tài chính giáo dục.

Caritas Internationalis nhân cơ hội đặc biệt này của Ngày Di cư Quốc tế để kêu gọi các chính phủ và cộng đồng quốc tế, cũng như tất cả các bên liên quan khác trong xã hội, tăng cường tài trợ và đầu tư vào giáo dục, đảm bảo trẻ em và thanh thiếu niên đang di cư được tiếp cận với nền giáo dục chất lượng và các cơ hội học tập đáp ứng nhu cầu cụ thể của họ, và cho phép họ học tập trong môi trường an toàn và thân thiện với trẻ em, từ những năm đầu đến giáo dục trung học và giáo dục nghề nghiệp, bất kể tình trạng pháp lý của họ hoặc của cha mẹ họ, và đặc biệt chú ý đến các bé gái, trẻ em và thanh thiếu niên khuyết tật.